Mikroskopia w endodoncji

W prawidłowej obserwacji stereoskopii bardzo ważnym elementem jest ustawie nie okularów tak, by każde oko widziało ostro ten sam punkt obrazu. Zazwyczaj okulary są wyposażone w mechanizm, który pozwala korygować ostrość widzenia.
Jeżeli same okulary nie maja tej możliwości, to w jednej z tulei gdzie jest umiejscowiony okular znajduje się moletowany pierścień dioptryjny. Obrót pierścienia powoduje zmianę ostrości widzenia w okularze. Brak właściwego wyregulowania okularów utrudnia lub uniemożliwia widzenie stereoskopii.
Osoby, które mają różne wady wzroku, np. astygmatyzm powinni obserwować obraz przez okulary ze szkłami korekcyjnymi. Przy doborze mikroskopu powinny uwzględnić mikroskop, który jest wyposażony w okulary z wydłużoną ogniskową. Okulary mikroskopowe z wydłużoną ogniskową pozwalają na obserwację bez zdejmowania okularów ze szkłami korekcyjnymi.
Jednakże szkła korekcyjne dodatnie o zbyt dużej mocy mogą uniemożliwić prowadzenie obserwacji przez okulary mikroskopowe.
Obecnie produkowane mikroskopy stereoskopowe są zazwyczaj wyposażone w okulary o wydłużonej ogniskowej.
Brak właściwego wyregulowania okularów w mikroskopie powoduje utrudnione widzenie stereoskopii, meczenie oczu, ból głowy. Ma to istotne znaczenie w przypadku stomatologów, którzy prowadzą obserwację przez mikroskop po kilka godzin dziennie.

 

Sposób ustawienia okularów w mikroskopie z jednym okularem dioptryjnym:
1.ustawić ostrość mikroskopu jednym okiem w okularze na płaskim przedmiocie, np.   gazecie.
2.obserwując tylko drugim okiem w drugim okularze ustawić ostrość tego samego obiektu przez obrót okularu z mechanizmem dioptryjnym.
3.obserwując obydwoma oczami, ustawić rozstaw okularów tak, aby widzieć jedno pole.

 

Ustawienie mikroskopu by otrzymać ostrość obrazu w całym zakresie powiększenia.
1.Ustawić pierścienie dioptryjne obydwu okularów na „0”.
2.Ustawić maksymalne powiększenie.
3.Ustawić ostrość na płaskim przedmiocie (np. gazeta).
4.Nie zmieniając położenia mikroskopu ustawić najmniejsze powiększenie.
5.Kręcąc tylko pierścieniami dioptryjnymi ustawić ostrość przedmiotu dla każdego oka.

 

Znaczenie światła w obserwacji w mikroskopii stereoskopowej.
Na stereoskopową zdolność rozdzielczą a więc także na głębie ostrości ma wpływ jakość optyki, odpowiednie oświetlenie, kontrast, wypoczęty wzrok.
Ktoś, kto pierwszy raz obserwuje ząb przez mikroskop to może odnieść wrażenie, że światła jest bardzo dużo. Tak najczęściej dzieje się na wszelkiego typu wystawach, targach sprzętu stomatologicznego. Obserwowany ząb jest bezpośrednio oświetlany przez mikroskop i nie ma strat światła. W czasie pracy jest używane lusterko przednio-powierzchniowe, na którym już pojawia się strata światła. Dalsze obniżenie siły światła następuje używając większych powiększeń, np. przy usuwaniu złamanego narzędzia w kanale.

W mikroskopach wysokiej klasy cała optyka jest pokryta warstwą przeciwodblaskową. Można to zauważyć spoglądając pod odpowiednim katem na soczewkę, że soczewka ma poświatę niebieską. Każda powierzchnia w układzie optycznym odbija 5% światła. Elementy optyki pokryte warstwą przeciwodblaskową odbijają 1%. Można zatem przypuszczać, że elementy optyczne mikroskopu pozbawione tej warstwy przeciwodblaskowej tracą około 20% światła niż w podobnym mikroskopie z napyloną warstwą przeciwodblaskową.

Obecnie produkowane mikroskopy są standartowo wyposażone w oświetlenie halogenowe.
Żarówki halogenowe stosowane w mikroskopach są innymi niż żarówkami halogenowymi stosowanymi do oświetlenia pomieszczeń. Halogeny te są wypełnione kryptonem i charakteryzują się większą intensywnością świecenia i krótszym czasem pracy.

Halogeny oznaczone „XENOPHOT” są wypełnione gazem ksenonem zamiast kryptonu i dają przy tych samych parametrach strumień świetlny 10% większy. Dodatkowo ten halogen daje temperaturę barwy światła zbliżoną do światła dziennego. Obserwując siłę światła halogenu bez oznaczenia i z oznaczeniem XENOPHOT odnosi się wrażenie, że ten drugi halogen świeci kilkakrotnie silniej niż ten pierwszy.

Halogeny z oznaczeniem XENOPHOT mają czas pracy krótszy nawet 30 razy niż bez tego oznaczenia. Jednakże siła światła przemawia na korzyść tych halogenów.
Często światło do mikroskopów jest dostarczane przez światłowód. Dobrej jakości światłowody o długości do 2 metrów nie przepuszczają więcej niż 50-60% światła. Ponadto światłowody złej jakości dają światło żółte zamiast białego.

Nie należy zatem kierować się wartością bezwzględną mocy halogenu w watach. Halogen znacznie niższej mocy umieszczony bezpośrednio w ognisku kolektora oświetlacza może oświetlać przedmiot silniej niż halogen silniejszy zamocowany przed światłowodem.

Duże znaczenie w intensywności oświetlenia przedmiotu oprócz użytego halogenu ma wielkość (powierzchnia) oświetlanego pola. Im większe pole jest oświetlane, tym obserwator ma mniej światła. Jeżeli mikroskop przy obiektywie o ogniskowej f=200mm oświetla pole większe jak 50mm2 to należy się liczyć, że przy większych powiększeniach rzędu 20 razy i więcej może wystąpić dyskomfort pracy z powodu zbyt słabego oświetlenia przedmiotu.

Zwiększenie ogniskowej obiektywu o 50mm, np. z 200mm na 250mm powiększa oświetlone pole o około 20% i tym samym siła światła zmniejsza się o 20%. Również zmniejsza się wielkość powiększenia